A policy, management and practitioners’ perspective on social work's rational turn: there are cracks at every level

ABSTRACT

Social work has been confronted with a belief that a more rationalised social work will lead to a more effective practice as well as prevent harm to children. However, there is little or no empirical insight into the discourses of the key actors involved (e.g. policy actors, managers and social practitioners). To capture their perspective, interviews were conducted with 15 key policy actors, 29 social service managers and 16 social practitioners. The interviews show that the idea that social work should be based upon a more rational framework continues to capture the imagination. However, the participants formulate critical concerns about social work's rational turn. In so doing, they all emphasise the inevitable subjectivity of social work. It should therefore be asked why the rationalisation train hurtles on further. One possible answer lies in the idea that a more rational approach to social work can assist the participants in meeting heightened requirements of accountability. This is disconcerting because many of the interventions in the social domain do not generate effects in a mechanistic way. Social work should therefore not embrace its rational turn, but embrace its ambiguous position and search for alternative ways to legitimise its existence.

SAMENVATTING

De voorbije jaren werd het sociaal werk geconfronteerd met een geloof dat een gerationaliseerd sociaal werk zal leiden tot een meer effectieve praktijk die erin slaagt om kinderen te beschermen van potentiële risico's. Er is tot op heden echter weinig tot geen inzicht in de perspectieven van verschillende betrokken sleutelfiguren (beleidsmakers, managers en praktijkwerkers) in relatie tot de rationalisering van het sociaal werk. Om zich te krijgen op hun perspectief werden interviews uitgevoerd met 15 beleidsmakers, 29 managers en 16 praktijkwerkers. De interviews tonen aan dat de idee dat sociaal werk gebaseerd moet zijn op een rationele kennisbasis tot de verbeelding spreekt bij alle betrokken actoren. Desalniettemin uiten de participanten ook hun bezorgdheden omtrent de overrationalisering van het sociaal werk. Zo benadrukken ze allemaal het onvermijdelijk subjectieve karakter van het sociaal werk. Net daarom stellen we de vraag hoe het komt dat de rationaliseringstrein verder raast, terwijl de betrokken actoren er kritisch tegenover staan. Eén van de mogelijke antwoorden op deze vraag ligt in de idee dat een meer gerationaliseerde benadering van het sociaal werk de betrokken actoren kan ondersteunen om aan de verhoogde verantwoordingseisen tegemoet te komen. Dit is zorgwekkend omdat sociaalwerkinterventies vaak geen effecten genereren die meetbaar zijn op een mechanische of technische wijze. Sociaal werk moet daarom de overrationaliseringstendens niet omarmen, maar wel haar ambigue positie wat toelaat om op zoek te gaan naar alternatieve manieren om verantwoording af te leggen.

KEYWORDS:

• Rationalisation
• qualitative research
• accountability

TREFWOORDEN:

• Rationalisering
• Kwalitatief onderzoek
• Verantwoording

Disclosure statement

No potential conflict of interest was reported by the authors.

Notes on contributors

Jochen Devlieghere is post-doctoral researcher at the Department of Social Work and Social Pedagogy at Ghent University (Belgium). He will be further responsible for the correspondence concerning this article and can be contacted via [email protected]

Rudi Roose is Associate Professor at the Department of Social Work and Social Pedagogy at Ghent University (Belgium).