Religion and worldview in the work of Marie Muller-Lulofs, a pioneer in Dutch social work

ABSTRACT

Social workers nowadays are confronted with recurrent issues about religion and spirituality when in contact with diverse client groups. This was also the case in the beginning of the profession around 1900, in Europe as well as in the US. This study analyses the work of a Dutch pioneer in social work, Marie Muller-Lulofs (1854–1954) and presents the religious and worldview aspects of her reflections on social work. Her standard work Van mensch tot mensch (From person to person) of 1916 forms the basic text for theory-driven content analysis by applying the seven-dimension model of worldview of Ninian Smart: doctrine/philosophy, organisations, ethics, stories, experiences, rituals and materials. Results show that Muller-Lulofs makes a strong plea for a secular profession. Social-economic approaches are on the foreground. And yet, the methods, skills and professional attitudes she describes are substantially accounted for in religious and spiritual terms. This is mainly done by introducing narratives and metaphors derived from Christian and Buddhist traditions. It is concluded that Muller-Lulofs uses religion and spirituality in a non-dogmatic and non-prescriptive way, but as a source of inspiration to underpin the new profession. Her approach is relevant for current issues in social work in multicultural societies.

SAMENVATTING

Maatschappelijk werkers worden opnieuw geconfronteerd met vraagstukken over religie en spiritualiteit in hun contacten met diverse cliëntgroepen. Dit was ook het geval bij het ontstaan van het beroep rond 1900, zowel in Europa als de VS. In deze studie wordt het werk van een Nederlandse pionier in het maatschappelijk werk, Marie Muller-Lulofs (1854–1954) geanalyseerd. De religieuze en levensbeschouwelijke aspecten van haar reflecties op maatschappelijk werk worden gepresenteerd. Haar standaardwerk Van mensch tot mensch uit 1916 is de basistekst voor een inhoudsanalyse, aan de hand van het zeven dimensie-model van levensbeschouwingen van Ninian Smart: de doctrinaire, institutionele, ethische, narratieve, emotionele, rituele en materiële dimensies. De resultaten laten zien dat Muller-Lulofs pleit voor een seculier beroep. In haar analyse staat een sociaal-economische benadering voorop. De beschrijving van methoden, vaardigheden en professionele houdingen blijken te worden ondersteund door religieuze en spirituele termen. Dit gebeurt via verhalen en metaforen uit zowel de christelijke als de boeddhistische traditie. De conclusie luidt dat Muller-Lulofs religie en spiritualiteit gebruikt op een niet-dogmatische en niet-voorschrijvende manier, maar als inspiratiebron voor het nieuwe beroep. De bevindingen zijn relevant voor hedendaagse thema’s in het maatschappelijk werk in multiculturele samenlevingen.

KEYWORDS:

• History of social work
• worldview
• religion
• spirituality
• diversity

KERNWOORDEN:

• Geschiedenis van het maatschappelijk werk
• levensbeschouwing
• religie
• spiritualiteit
• diversiteit

Note on contributors

Herma Tigchelaar, theologian (MA), has a professional background in social work education and religious studies.

Ludwien Meeuwesen, To our deep regret Ludwien Meeuwesen passed away just before the publication of this article. She was psychologist (Ph.D.), specialised in medical communication and migrant health care.

Cok Bakker, theologian and educationalist (Ph.D.), has a background in both religious and educational studies and is specialised in the religious and moral dimension of professional teaching.

Carol van Nijnatten, developmental psychologist (Ph.D.), is specialised in interactional studies of child welfare and juvenile forensic social work.