Social work as a policy actor: understanding social policy as an open-ended democratic practice

ABSTRACT

A long-standing critique on social work is that it is ‘a dog that doesn’t bark’ meaning that social work doesn’t live up to the challenge of changing unjust policies, and as such is merely an affirmative practice of the status quo. This article builds upon the premise that social workers still lack the conceptual frames and knowledge to enable them to fully understand what social policy is about and how social policy measures are formulated, shaped and evolve over time. Starting from an interdisciplinary perspective in which we incorporate knowledge from the field of political sciences and public administration literature, we identify the differing tools, strategies and allies that might assist social workers to deploy their political role when making their way through each phase of the policy cycle: agenda setting or policy initiation, policy development, policy implementation and policy evaluation. We conclude by stating that social work should consider the entire policy process as an open-ended and democratic practice in which they might intervene in several ways to realize their social justice mission.

SAMENVATTING

De kritiek dat het sociaal werk is als ‘een hond die niet of nauwelijks nog blaft’ steekt op geregelde tijdstippen de kop op. Het risico is dat het niet aankaarten van structurele oorzaken van uitsluiting en ongelijkheid uiteindelijk ook leidt tot een bevestiging van de heersende machtsverhoudingen in de samenleving. Dit artikel wil sociaal werkers de nodige handvaten aanreiken om te begrijpen waar sociaal beleid in essentie over gaat en hoe concrete beleidsmaatregelen in de praktijk worden gebracht. We hanteren hiervoor een interdisciplinair perspectief waarin aandacht wordt besteed aan inzichten en concepten uit de politieke wetenschappen en de bestuurskunde. Dit laat ons toe om een ruime waaier aan instrumenten, strategieën en bondgenoten te verkennen waarmee sociaal werkers kunnen wegen op de agendasetting, beleidsvoorbereiding, beleidsimplementatie en beleidsevaluatie. We argumenteren bovendien dat het beleidsproces moet worden gezien als een open en democratische praktijk waarin sociaal werkers vragen over rechtvaardigheid en (on)gelijkheid telkens opnieuw tot voorwerp van een breder publiek debat kunnen maken.

KEYWORDS:

• Social policy
• political role of social work
• advocacy
• human rights/social justice
• social work education
• policy cycle

TREFWOORDEN:

• Structureel sociaal werk
• sociaal beleid
• beleidsproces
• interdisciplinaire benadering

Disclosure statement

No potential conflict of interest was reported by the authors.

Notes on contributors

Joris De Corte is a post-doctoral researcher at the Department of Social Work & Social Pedagogy of Ghent University. His research and teaching interests include the political role of social workers, the design and implementation of social policy, inter-organizational networking and the need for questioning institutionalized logics within a highly fragmented social service system.

Rudi Roose is professor in social work affiliated to the Department of Social Work and Social Pedagogy at Ghent University (Belgium).