236
Views
8
CrossRef citations to date
0
Altmetric
Articles

Organizing the Production of Variscite Personal Ornaments in Later Prehistoric Iberia: The Mines of Aliste and the Production Sites of Quiruelas de Vidriales (Zamora, Spain)

L'organisation de la production d'objets de parure en variscite dans la péninsule ibérique à la fin de la préhistoire : les mines d'Aliste et les lieux de production de Quiruelas de Vidriales (Zamora, Espagne)

Die Organisation der Herstellung von Schmuck und Gewandzubehör aus Variszit während der späteren Urgeschichte in der Iberischen Halbinsel: der Bergbau von Aliste und die Herstellungsstätten von Quiruelas de Vidriales (Provinz Zamora) in Spanien

&
Pages 631-651 | Received 24 Jun 2015, Accepted 29 Oct 2015, Published online: 23 Feb 2016

References

  • Abarquero Moras, F.J., Guerra Doce, E., Delibes de Castro, G., Palomino Lázaro, Á.L. & Val Recio, J. 2012. Arqueología de la Sal en las Lagunas de Villafáfila (Zamora): investigaciones sobre los cocederos prehistóricos. Valladolid: Junta de Castilla y León.
  • Arribas, A., Galán, E., Martín-Pozas, J.M., Nicolau, J. & Salvador, P. 1971. Estudio mineralógico de la variscita de Palazuelo de las Cuevas, Zamora (España). Studia Geologica Salmanticensia, 2: 115–32.
  • Baldellou, V., Utrilla Miranda, P. & García-Gazólaz, J. 2012. Variscita de Can Tintorer en el Neolítico Antiguo del Valle Medio del Ebro. In: M. Borrell, F. Borrell, J. Bosch, X. Clop & M. Molist, eds. Actes Xarxes al Neolític. Gavà (Barcelona): Museu de Gavà, pp. 307–14.
  • Benítez de Lugo, L., Álvarez García, H.J., Garrido Martínez, M.A., Hermana Mendioroz, F., Molina Cañadas, M. & Moraleda Sierra, J. 2004. El Calcolítico en el Alto Guadiana. Artesanos de cuentas en el interior peninsular: Los Parrales (Arenas de San Juán, Ciudad Real). Espacio, Tiempo y Forma. Prehistoria y Arqueología, 16–17: 189–211.
  • Binford, L.R. 1962. Archaeology as Anthropology. American Antiquity, 28(2): 217–25. doi: 10.2307/278380
  • Blanco Majado, J., López Alonso, M.A., Edo i Benaiges, M. & Fernández Turiel, J.L. 1996. Estudio analítico de determinación mineralógica y de composición química de las cuentas de collar de calaíta y otras materias del yacimiento de Las Peñas (Quiruelas de Vidriales, Zamora). In: I Congrés del Neolític a la Península Ibérica. Vol. 1. Barcelona: Museu de Gavà, pp. 222–37.
  • Bosch, J. & Borrell, F. eds. 2009. Intervencions arqueològiques a les Mines de Gavà (sector serra de les Ferreres). Anys 1998–2009. Gavà (Barcelona): Ajuntament de Gavà.
  • Bradley, R., Fábregas Valcarce, R., Chisham, C., Gómez Fernández, A., Rodríguez Rellán, C. & Roe, E. 2005. El Pedroso — A Prehistoric Cave Sanctuary in Castille. Journal of Iberian Archaeology, 7: 125–56.
  • Bueno Ramírez, P., Barroso Bermejo, R. & De Balbín Behrmann, R. 2005. Ritual campaniforme, ritual colectivo: La necrópolis de cuevas artificiales del Valle de las Higueras, Huecas, Toledo. Trabajos de Prehistoria, 62(2): 67–90. doi: 10.3989/tp.2005.v62.i2.69
  • Campano Lorenzo, A. 1987. Informe de la excavación arqueológica de ‘La Zapatera’ (unpublished report available at Servicio Territorial de Cultura de Zamora of the Junta de Castilla y León).
  • Campano Lorenzo, A., Rodríguez Marcos, J.A. & Sanz Mínguez, C. 1985. Apuntes para una primera valoración de la explotación y comercio de la variscita en la Meseta Norte. Anuario del Instituto de Estudios Zamoranos Florián de Ocampo, 1985: 13–22.
  • Capote, M. 2011. Working in the Flint Mine: Percussion Tools and Labour Organisation at Casa Montero (Spain). In: M. Capote, S. Consuegra Rodríguez, P. Díaz-del-Río & X. Terradas, eds. Proceedings of the 2nd International Conference of the UISPP Commission on Flint Mining in Pre- and Protohistoric Times. Oxford: Archaeopress, pp. 231–42.
  • Chapman, R. 2008. Producing Inequalities: Regional Sequences in Later Prehistoric Southern Spain. Journal of World Prehistory, 21(3–4): 195–260. doi: 10.1007/s10963-008-9014-y
  • Costa Caramé, M.E., García Sanjuán, L., Murillo-Barroso, M., Parrilla Giráldez, R. & Wheatley, D.W. 2011. Artefactos elaborados en rocas raras en los contextos funerarios del IV–II milenios cal ANE en el sur de España: Una revisión. In: L. García Sanjuán, C. Scarre & D.W. Wheatley, eds. Exploring Time and Matter in Prehistoric Monuments: Absolute Chronology and Rare Rocks in European Megaliths. Seville: Junta de Andalucía, pp. 253–93.
  • Craddock, P.T. 1995. Early Metal Mining and Production. Edinburgh: Edinburgh University Press.
  • Delibes de Castro, G. 1995. Neolítico y Edad del Bronce. In: Historia de Zamora. Tomo I. De los Orígenes al final del Medievo. Zamora: Instituto de Estudios Zamoranos Florián de Ocampo, pp. 47–100.
  • Delibes de Castro, G. 2011. El Pan y la Sal. La vida campesina en el Valle Medio del Duero hace cinco mil años. Valladolid: Real Academia de Bellas Artes de la Purísima Concepción.
  • Delibes de Castro, G., García García, M., Olmo Martín, J. & Santiago Pardo, J. 2014. Los recintos de fosos calcolíticos del valle medio del Duero: Arqueología Aérea y Espacial. Valladolid: Universidad de Valladolid.
  • Delibes de Castro, G., Herrán Martínez, J.I., Santiago Pardo, J. & Val Recio, J. 1995. Evidence for Social Complexity in the Copper Age of the Northern Meseta. In: K.T. Lillios, ed. The Origins of Complex Societies in Late Prehistoric Iberia. Ann Arbor: International Monographs in Prehistory, pp. 44–63.
  • Delibes de Castro, G. & Rojo Guerra, M.Á. 1997. C14 y Secuencia megalítica en la Lora Burgalesa: Acotaciones a la problemática de las dataciones absolutas referentes a yacimientos dolménicos. In: A.A. Rodríguez Casal, ed. O neolitico atlántico e as orixes do megalitismo. Santiago de Compostela: Universidad de Santiago de Compostela, pp. 391–415.
  • DeMarrais, E., Castillo, L.J. & Earle, T.K. 1996. Ideology, Materialization, and Power Strategies. Current Anthropology, 37(1): 15–31. doi: 10.1086/204472
  • Díaz-Guardamino Uribe, M. 1997. El grupo megalítico de Villarmayor (Salamanca). Contribución al estudio del megalitismo del occidente de la Meseta Norte. Complutum, 8: 39–56.
  • Domergue, C. 2008. Les mines antiques. La production des métaux aux époques grecque et romaine. Paris: Editions A. & J. Picard.
  • Domínguez-Bella, S. & Bóveda, M.J. 2011. Variscita y ámbar en el Neolítico gallego. Análisis arqueométrico del collar túmulo 1 de Chousa Nova, Silleda (Pontevedra, España). Trabajos de Prehistoria, 68(2): 369–80. doi: 10.3989/tp.2011.11075
  • Domínguez-Bella, S., Morata, D., Rosa, J. & Ramos Muñoz, J. 2002. Neolithic Trade Routes in SW Iberian Peninsula? Variscite Green Beads from some Neolithic Sites in the Cádiz Province (SW Spain): Raw materials and Provenance Areas. In: L. Barba, ed. Proceedings of the 32 International Symposium on Archaeometry. México City: Universidad Nacional Autónoma de México, p. 12.
  • Domínguez Bolaños, A. 1991. Los Paradores de Castrogonzalo. Un yacimiento Calcolítico y Romano. Anuario del Instituto de Estudios Zamoranos Florián de Ocampo, 1991: 191–207.
  • Edo i Benaiges, M., Blasco, A., Villalba, M.J., Gimeno, D., Fernández Turiel, J.L. & Plana, F. 1998. La caracterización de la variscita del complejo minero de Can Tintorer. Una experiencia aplicada al conocimiento del sistema de bienes de prestigio durante el Neolítico. In: J. Bernabeu, T. Orozco & X. Terradas, eds. Los recursos abióticos en la Prehistoria. Caracterización, aprovisionamiento e intercambio. València: Universitat de València, pp. 83–109.
  • Edo i Benaiges, M., Fernández Turiel, J.L., Villalba, M.J. & Blasco, A. 1997. La calaíta en el cuadrante NW de la Península Ibérica. In: R. Balbín Behrmann & P. Bueno Ramírez, eds. II Congreso de Arqueología Peninsular. Neolítico, Calcolítico y Bronce. Zamora: Fundación Rei Afonso Henriques, pp. 99–121.
  • Esparza Arroyo, Á. 1986. Los castros de la Edad del Hierro del noroeste de Zamora. Zamora: Instituto de Estudios Zamoranos Florián de Ocampo.
  • Fábregas Valcarce, R. & Rodríguez Rellán, C. 2008. Gestión del cuarzo y la pizarra en el Calcolítico peninsular: El ‘santuario’ de El Pedroso (Trabazos de Aliste, Zamora). Trabajos de Prehistoria, 65(1): 125–42. doi: 10.3989/tp.2008.v65.i1.139
  • Fernández Turiel, J.L., Gimeno, D., López Soler, A. & Querol, X. 1992. Las mineralizaciones fosfáticas de los materiales paleozoicos de la provincia de Zamora. Anuario del Instituto de Estudios Zamoranos Florián de Ocampo, 1992: 463–506.
  • Fíguls, A., Weller, O. & Grandia, F. 2010. La ‘Vall Salina’ de Cardona: los orígenes de la minería de la sal gema y las transformaciones socioeconómicas en las comunidades del neolítico medio catalán. In: F.J. Abarquero Moras & E. Guerra Doce, eds. Los yacimientos de Villafáfila (Zamora) en el marco de las explotaciones salineras de la prehistoria europea. Valladolid: Junta de Castilla y León, pp. 49–83.
  • Guerra Doce, E., Delibes de Castro, G., Zapatero Magdaleno, P. & Villalobos García, R. 2009. Primus inter pares: Estrategias de diferenciación social en los sepulcros megalíticos de la Submeseta Norte Española. BSAA Arqueología, 75: 41–65.
  • Gutiérrez Pérez, J., Villalobos García, R. & Odriozola, C.P. 2015. El uso de la variscita en Hispania durante la Época Romana. Análisis de composición de objetos de adorno y teselas de la zona noroccidental de la Meseta Norte. Spal, 24: 165–81.
  • Harrison, R.J. & Gilman, A. 1977. Trade in the Second and Third Millennia B.C. between the Maghreb and Iberia. In: V. Markotic, ed. Ancient Europe and the Mediterranean. Studies Presented in Honour of Hugh Hencken. Warminster: Aris & Phillips, pp. 91–104.
  • Haslett, J. & Parnell, A. 2008. A Simple Monotone Process with Application to Radiocarbon-Dated Depth Chronologies. Journal of the Royal Statistical Society: Series C (Applied Statistics), 57(4): 399–418. doi: 10.1111/j.1467-9876.2008.00623.x
  • Herbaut, F. & Querré, G. 2004. La parure néolithique en variscite dans le sud de l'Armorique. Bulletin de la Société Préhistorique Française, 101(3): 497–520. doi: 10.3406/bspf.2004.13029
  • Hodder, I. 1982. Towards a Contextual Approach to Prehistoric Exchange. In: J.E. Ericson & T.K. Earle, eds. Contexts for Prehistoric Exchange. New York: Academic Press, pp. 199–211.
  • Hunt Ortiz, M.A. 1996. Prospección arqueológica de carácter minero y metalúrgico: fuentes y restos. Acontia, 2: 19–28.
  • Hunt Ortiz, M.A. 2003. Prehistoric Mining and Metallurgy in South West Iberian Peninsula. Oxford: Archaeopress.
  • Jeudy, F., Jeunesse, C., Monnier, J.-L., Pelegrin, J., Pétrequin, A.-M., Pétrequin, P. & Praud, I. 1995. Les carrières néolithiques de Plancher-les-Mines (Haute-Saône). Exemples d'une approche intégrée. In: J. Pelegrin & A. Richard, eds. Les mines de silex au Néolithique en Europe: avancées récentes. Paris: Comité des Travaux historiques et scientifiques, pp. 241–80.
  • Kintigh, K., Altschul, J., Beaudry, M., Drennan, R., Kinzig, A., Kohler, T., Limp, W.F., Maschner, H., Michener, W., Pauketat T., Peregrine P., Sabloff J., Wilkinson T., Wright H. & Zeder, M. 2014. Grand Challenges for Archaeology. American Antiquity, 79(1): 5–24. doi: 10.7183/0002-7316.79.1.5
  • Kuhn, S.L. & Stiner, M.C. 2007. Body Ornamentation as Information Technology: Towards an Understanding of the Significance of Early Beads. In: P. Mellars, K. Boyle, O. Bar-Yosef & C. Stringer, eds. Rethinking the Human Revolution: New Behavioural and Biological Perspectives on the Origin and Dispersal of Modern Humans. Cambridge: McDonald Institute for Archaeological Research, pp. 45–54.
  • Larrén Izquierdo, H. ed. 1999. Arqueología e infraestructura agraria en el Valle del Tera (Zamora). Madrid: Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación.
  • López Plaza, S. 1984. Coto Alto, La Tala (Salamanca): Nuevo yacimiento con cerámica Campaniforme y de Boquique en la Meseta Norte Española. Arqueología GEAP, 9: 59–67.
  • López Plaza, S. & Piñel, C. 1978. El Poblado Eneolítico de Fontanillas de Castro (Zamora): Primera Aportación a su Estudio. Zephyrus, 28–29: 191–205.
  • Martín Benito, J.I. & Blanco Majado, J. 1996. El yacimiento calcolítico de ‘Las Peñas’ (Quiruelas de Vidriales. Zamora). Brigecio, 6: 11–29.
  • Matías Rodríguez, R. 2011. Nuevos hallazgos en la mina aurífera romana de Llamas de Cabrera (León-España) y su relación con la cronología de la actividad minera en Las Médulas. In: J.M. Mata-Perelló, L. Torró & M.N. Fuentes, eds. Actas del V Congreso internacional sobre minería y metalurgia históricas en el suroeste europeo. Madrid: Sociedad Española para la Defensa del Patrimonio Geológico y Minero, pp. 509–24.
  • Montero Ruiz, I. 2010. Minería y metalurgia en la investigación prehistórica. In: I. Montero Ruiz, ed. Manual de Arqueometalurgia. Alcalá de Henares (Madrid): Museo Arqueológico Regional de Madrid, pp. 53–85.
  • Muller, J. 1984. Mississippian Specialization and Salt. American Antiquity, 49(3): 489–507. doi: 10.2307/280356
  • Murillo-Barroso, M. & Martinón-Torres, M. 2012. Amber Sources and Trade in the Prehistory of the Iberian Peninsula. European Journal of Archaeology, 15(2): 187–216. doi: 10.1179/1461957112Y.0000000009
  • Nocete Calvo, F., Vargas, J.M., Schuhmacher, T.X., Banerjee, A. & Dindorf, W. 2013. The Ivory Workshop of Valencina de la Concepción (Seville, Spain) and the Identification of Ivory from Asian Elephant on the Iberian Peninsula in the First Half of the 3rd Millennium BC. Journal of Archaeological Science, 40(3): 1579–92. doi: 10.1016/j.jas.2012.10.028
  • O'Brien, W. 2015. Prehistoric Copper Mining in Europe. 5500–500 BC. Oxford: Oxford University Press.
  • Odriozola, C.P., Linares Catela, J.A. & Hurtado Pérez, V. 2010. Variscite Source and Source Analysis: Testing Assumptions at Pico Centeno (Encinasola, Spain). Journal of Archaeological Science, 37(12): 3146–57. doi: 10.1016/j.jas.2010.07.016
  • Odriozola, C.P., Mataloto, R., Moreno-García, J., Villalobos García, R. & Martínez-Blanes, J.M. 2012. Producción y circulación de rocas verdes y sus productos en el SW peninsular: el caso de Anta Grande do Zambujeiro. Estudos Arqueológicos de Oeiras, 19: 125–42.
  • Odriozola, C.P., Sousa, A.C., Boaventura, R. & Villalobos García, R. 2013a. Componentes de adorno de pedra verde de Vila Nova de São Pedro (Azambuja): Estudo de proveniencias e redes de troca no 3o milénio A.N.E. no actual territorio portugués. In: J.M. Arnaud, A. Martins & C. Neves, eds. Arqueología em Portugal. 150 anos. Lisboa: Associação dos Arqueólogos Portugueses, pp. 457–62.
  • Odriozola, C.P. & Villalobos García, R. 2015. La explotación de variscita en el Sinforme de Terena: el complejo minero de Pico Centeno (Encinasola, Huelva). Trabajos de Prehistoria, 72(2): 342–52. doi: 10.3989/tp.2015.12158
  • Odriozola, C.P., Villalobos García, R., Boaventura, R., Sousa, A.C., Martínez-Blanes, J.M. & Cardoso, J.L. 2013b. Las producciones de adorno personal en rocas verdes del SW peninsular: los casos de Leceia, Moita da Ladra y Penha Verde. Estudos Arqueológicos de Oeiras, 20: 605–22.
  • Pérez Rodríguez, F.J., Sanz García, F.J., Marcos Contreras, G.J., Martín Carbajo, M.Á. & Misiego Tejada, J.C. 1991. Intervención arqueológica en el yacimiento de ‘Los Bajos’ (Vecilla de Trasmonte, Zamora). Anuario del Instituto de Estudios Zamoranos Florián de Ocampo, 1991: 149–73.
  • Pétrequin, P., Errera, M., Pétrequin, A.-M. & Allard, P. 2006. The Neolithic Quarries of Mont Viso, Piedmont, Italy: Initial Radiocarbon Dates. European Journal of Archaeology, 9(1): 7–30. doi: 10.1177/1461957107077703
  • Pétrequin, P. & Pétrequin, A.-M. 1993. Écologie d'un outil: la hache de pierre en Irian Jaya (Indonésie). Paris: CNRS Éditions.
  • Renfrew, C. 2001. Symbol Before Concept. Material Engagement and the Early Development of Society. In: I. Hodder, ed. Archaeological Theory Today. Cambridge: Polity Press, pp. 122–40.
  • Rodríguez-Hernández, J. 2012. Los procesos técnicos de la cantería durante la Segunda Edad del Hierro en el Occidente de la Meseta. Zephyrus, 70: 113–30.
  • Rowlands, M.J. 1973. Modes of Exchange and the Incentives for Trade, with Reference to Later European Prehistory. In: C. Renfrew, ed. The Explanation of Culture Change. Models in Prehistory. Gloucester: Duckworth, pp. 589–600.
  • Sanches, M. de J. 1997. Pré-História Recente de Trás-os-Montes e Alto Douro. Porto: Sociedade portuguesa de Antropologia e Etnologia.
  • Sánchez-Palencia, F.J., Sastre, I., Romero, D., Beltrán, A., Pecharromán, J.L., Alonso, F., Currás, B. & Reher, G.S. 2010. La zona minera de Pino del Oro (Zamora), un paisaje rural de época romana. In: C. Fornis, J. Gallego, P. López Barja & M. Valdés, eds. Dialéctica histórica y compromiso social. Homenaje a Domingo Plácido. Vol. 2. Zaragoza: Libros Pórtico, pp. 1067–90.
  • Sanz Mínguez, C., Campano Lorenzo, A. & Rodríguez Marcos, J.A. 1990. Nuevos datos sobre la dispersión de variscita en la Meseta Norte: Las explotaciones de época romana. In: Primer Congreso de Historia de Zamora. Tomo 2. Zamora: Instituto de Estudios Zamoranos Florián de Ocampo, pp. 747–64.
  • Schuhmacher, T.X. 2012. El marfil en España desde el Calcolítico al Bronce Antiguo. In: A. Banerjee, J.A. López Padilla & T.X. Schuhmacher, eds. Marfil y elefantes en la península Ibérica y el Mediterráneo Occidental. Mainz: Philipp von Zabern, pp. 45–68.
  • Senna-Martinez, J.C. 1998. Pastores, recolectores e construtores de mégalitos na Plataforma do Mondego nos IV e III milénios AC: (1) O sítio do hábitat do Ameal VI. Trabalhos de Arqueología da Estudo Arqueológico da Bacia do Mondego, 3–4: 83–122.
  • Sevillano Carbajal, V. 1978. Testimonio arqueológico de la provincia de Zamora. Zamora: Instituto de Estudios Zamoranos Florián de Ocampo.
  • Sherratt, A. 1976. Resources, Technology and Trade: An Essay in Early European Metallurgy. In: G. de G. Sieveking, I.H. Longworth & K.E. Wilson, eds. Problems in Economic & Social Archaeology. London: Duckworth, pp. 557–81.
  • Valera, A.C. 2013. Aspectos do Ritual funerário da necrópole da Sobreira de Cima (Vidigueira, Beja). In: A.C. Valera, ed. Sobreira de Cima. Necrópole de Hipogeus do Neolítico (Vidigueira, Beja). Lisboa: Núcleo de Investigação Arqueológica, pp. 47–61.
  • Val Recio, J. & Herrán Martínez, J.I. 1995. El calcolítico precampaniforme en el Duero Medio. In: M. Kunst, ed. Origens, Estruturas e Relações das Culturas Calcolíticas da Península Ibérica. Torres Vedras: Instituto Português do Património Arquitectónico e Arqueológico, pp. 293–354.
  • Vanhaeren, M. 2005. Speaking with Beads: The Evolutionary Significance of Personal Ornaments. In: F. d’ Errico & L. Backwell, eds. From Tools to Symbols: from Early Hominids to Modern Humans. Johannesburg: Wits University Press, pp. 525–53.
  • Vijande Vila, E., Domínguez-Bella, S., Cantillo Duarte, J.J., Martínez López, J. & Barrena Tocino, A. 2015. Social Inequalities in the Neolithic of Southern Europe: The Grave Goods of the Campo de Hockey Necropolis (San Fernando, Cádiz, Spain). Comptes Rendus Palevol, 14: 147–61. doi: 10.1016/j.crpv.2014.11.004
  • Villalba, M.J., Bañolas, L., Arenas, J. & Alonso, M. 1986. Les mines neolítiques de Can Tintorer, Gavà. Excavacions 1978–1980. Barcelona: Departament de Cultura de la Generalitat de Catalunya.
  • Villalba, M.J., Edo i Benaiges, M. & Blasco, A. 2001. La callaïs en Europe du Sud-Ouest. Etat de la question. In: C.-T. Le Roux, ed. Du monde des chasseurs à celui des métallurgistes. Rennes: Université de Rennes I, pp. 267–76.
  • Villalobos García, R. 2012. Adornos exóticos en los sepulcros tardoneolíticos de la Submeseta Norte Española. El ejemplo de Las Tuerces como nodo de una red descentralizada de intercambios. In: M. Borrell, F. Borrell, J. Bosch, X. Clop & M. Molist, eds. Actes Xarxes al Neolític. Gavà (Barcelona): Museu de Gavà, pp. 265–71.
  • Villalobos García, R. 2013. Artefactos singulares de filiación meridional en el Calcolítico de la Meseta Norte Española: un vaso calcáreo procedente de El Fonsario (Villafáfila, Zamora). Zephyrus, 71: 131–48.
  • Villalobos García, R. 2014. The Megalithic Tombs of the Spanish Northern Meseta. Material, Political and Ideological Ties between the Neolithic People and their Territory. Préhistoires Méditerranéennes, Colloque 2014 [online] [accessed 13 January 2015]. Available at: <http://pm.revues.org/1047>
  • Villa Valdés, A. & Fanjul Mosteirín, J.A. 2006. Avance al estudio arqueológico de las labores auríferas de época romana de Carlés (Asturias, España). In: Actas 3o Simpósio sobre mineração e metalurgia históricas no sudeste europeu. Porto: Sociedad Española para la Defensa del Patrimonio Geológico y Minero, pp. 153–67.
  • Weiner, J. 1995. Les outils d'extraction à encoches en silex et pierre de la mine Néolithique final du Lousberg, Aachen (Rhénanie septentrionale-Westphalie, Allemagne). In: J. Pelegrin & A. Richard, eds. Les mines de silex au Néolithique en Europe: avancées récentes. Paris: Comité des Travaux historiques et scientifiques, pp. 93–106.
  • Wheatley, D.W. & Gillins, M. 2002. Spatial Technology and Archaeology. The Archaeological Applications of GIS. London: Taylor & Francis.

Reprints and Corporate Permissions

Please note: Selecting permissions does not provide access to the full text of the article, please see our help page How do I view content?

To request a reprint or corporate permissions for this article, please click on the relevant link below:

Academic Permissions

Please note: Selecting permissions does not provide access to the full text of the article, please see our help page How do I view content?

Obtain permissions instantly via Rightslink by clicking on the button below:

If you are unable to obtain permissions via Rightslink, please complete and submit this Permissions form. For more information, please visit our Permissions help page.