54
Views
56
CrossRef citations to date
0
Altmetric
Original Article

Immunosenescence in Humans: Deterioration or Remodelling?

, , , , , , , , , , , , , , , , , , & show all
Pages 57-74 | Published online: 10 Jul 2009

References

  • Franceschi C., Fabris N. Aging Clin. Exp. Res. 1993; 5: 333–336
  • Franceschi C. Aging Clin. Exp. Res. 1989; 1: 3–15
  • Kirkwood T. B. L., Franceschi C. Ann. N.Y. Acad. Sci. 1992; 663: 412–417
  • Franceschi C., Monti D., Scarfí M. R., Temperani P., Emilia G., Sansoni P., Troiano L., Agnesini C., Salvioli S., Cossarizza A. Ann. N.Y. Acad. Sci. 1992; 663: 4–16
  • Franceschi C. Trattato di Gerontologia e Geriatria. UTET, Torino 1993, G. Crepaldi 358
  • Monti D., Troiano L., Tropea F., Grassilli E., Cossarizza A., Barozzi D., Pelloni M. C., Tamassia M. G., Franceschi C. Am. J. Clin. Nutr. 1992; 55: 1208S–1214S
  • Monti D., Grassilli E., Troiano L., Cossarizza A., Salvioli S., Barbieri D., Agnesini C., Bettuzzi S., Ingletti M. C., Corti A., Franceschi C. Ann. N.Y. Acad. Sci. 1992; 673: 70–82
  • Ottaviani F., Petraglia F., Genedani S., Bernardi M., Bertolini A., Cossarizza A., Monti D., Franceschi C. Ann. N.Y. Acad. Sci. 1990; 594: 454–457
  • Ottaviani E., Caselgrandi E., Bondi M., Cossarizza A., Monti D., Franceschi C. Adv. Neuroimmunol. 1991; 1: 27–39
  • Ottaviani E., Caselgrandi E., Fontanili F., Franceschi C. Acta Biol. Hungar. 1992; 43: 293–298
  • Makinodan T., Kay M. M. B. Adv. Immunol. 1980; 29: 287–330
  • Miller J. F. P. A. Lancet 1962; ii: 748–749
  • Ligthart G. J., Corberand J. X., Fournier C., Garanaud P., Hijmans W., Kennes B., Müller-Hermelink H. K., Steinmann G. G. Mech. Ageing Dev. 1984; 28: 47–55
  • Ligthart G. J., Corberand J. X., Geertzen H. G. M., Meinders A. E., Knook D. L., Hijmans W. Mech. Ageing Dev. 1990; 55: 89–97
  • Ligthart G. J., Schuit H. R. E., Hijmans W. Immunology 1989; 68: 396–402
  • Olshansky S. J., Carnes B. A., Cassel C. Science 1990; 250: 634–640
  • Barinaga M. Science 1991; 254: 936–938
  • Mariotti S., Sansoni P., Barbesino G., Caturegli P., Monti D., Cossarizza A., Giacomelli T., Passeri G., Fagiolo U., Pinchera A., Franceschi C. Lancet 1992; 339: 1506–1508
  • Mariotti S., Barbesino G., Caturegli P., Bartalena L., Sansoni P., Fagnoni F., Monti D., Fagiolo U., Franceschi C., Pinchera A. J. Clin. Endocrinol. Metab. 1993; 177: 1130–1134
  • Goldstein G. Blood 1993; 82: 2601–2604
  • Sansoni P., Cossarizza A., Brianti V., Fagnoni F., Snelli G., Monti D., Marcato A., Passeri G., Ortolani C., Forti E., Fagiolo U., Passed M., Franceschi C. Blood 1993; 80: 2767–2773
  • Rowe J. W., Kahn R. L. Science 1987; 237: 143–149
  • Franceschi C., Monti D., Cossarizza A., Fagnoni F., Passeri G., Sansoni P. Ann. N.Y. Acad. Sci. 1991; 621: 428–441
  • Paganelli R., Quinti I., Fagiolo U., Cossarizza A., Ortolani C., Guerra E., Sansoni P., Pucillo L. P., Cozzi E., Bertollo L., Monti D., Franceschi C. Clin. Exp. Immunol. 1992; 90: 351–354
  • Lehtonen L., Eskola J., Vainio O., Lehtonen A. J. Gerontol. 1990; 45: M108–112
  • Aalberse R. C., van der Gaag R., Ven Leewen J. J. Immunol. 1983; 130: 722–726
  • Thompson J. S., Wekstein D. R., Rhoades J. L., Kirkpatrick C., Brown S. A., Roszman T., Straus R., Tietz N. J. Am. Geront. Soc. 1984; 32: 274–281
  • Cossarizza A., Ortolani C., Sansoni P., Donazzan S., Baggio G., Paganelli R., Zambruno G., Baldelli M., Capri M., Barbieri D., Monti D., Franceschi C. Eur. J. Histochem. 1993; 37, (suppl)
  • Cossarizza A., Kahan M., Ortolani C., Franceschi C., Londei M. Eur. J. Immunol. 1991; 21: 1571–1574
  • Cossarizza A., Ortolani C., Paganelli R., Monti D., Barbieri D., Sansoni P., Fagiolo U., Forti E., Londei M., Franceschi C. J. Immunol. Res. 1992; 4: 118–126
  • Fabris N., Mocchegiani E., Amadio L., Zannotti M., Licastro F., Franceschi C. Lancet 1984; i: 983–986
  • Bell E. B, Sparshott S. M. Nature 1990; 348: 163–166
  • Michie C., McLean A., Alcock C., Beverley P. C. L. Nature 1992; 360: 264–265
  • Brod S. A., Rudd C. E., Purvee M., Hafler D. A. J. Exp. Med. 1989; 170: 2147–2152
  • Rothstein D. M., Yamada A., Schlossman S. F., Morimoto C. J. Immunol. 1991; 146: 1175–1183
  • Gray D., Skarvall H. Nature 1988; 336: 70–73
  • Gray D., Matzinger P. J. Exp. Med. 1991; 174: 969–974
  • Gray D. Annu. Rev. Immunol. 1993; 11: 49–77
  • Rocha B., Vassalli P., Guy-Grand D. Immunol Today 1992; 13: 449–454
  • Martin G. M., Sprague C. A., Epstein C. J. Lab. Invest. 1970; 23: 86–92
  • Rohme D. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 1981; 78: 5009–5013
  • Witkowski J. A. Exp. Gerontol. 1987; 22: 231–248
  • Apoptosis. The molecular basis of cell death. Current Communications in Cell and Molecular Biology, L. D. Tomei, F. O. Cope. Cold Spring Harbor Laboratory Press. 1991; 1–321
  • Cohen J. J. Adv. Immunol. 1991; 50: 55–85
  • Pereira-Smith O. M., Smith J. R. Science 1983; 221: 964–966
  • Pereira-Smith O. M., Smith J. R. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 1988; 85: 6042–6046
  • Smith J. R., Pereira-Smith O. M. Adv. Cancer Res. 1990; 54: 63–71
  • Holliday R. J. Gerontol. Biol. Sci. 1990; 45: B36–41
  • Knudson A. G. Annu. Rev. Genet 1986; 20: 231–251
  • Sager R. Science 1989; 246: 1406–1412
  • Levine A. J. BioEssays 1990; 12: 60–67
  • Levine A. J., Momand J. Biochim. Biophys. Acta 1990; 1032: 119–136
  • O'Brien W., Stenman G., Sager R. Proc. Natl. Acad. Sci. USA 1986; 83: 8659–8663
  • Hockenbery D., Nunez G., Milliman C., Schreiber R. D., Korsmeyer S. J. Nature 1990; 348: 334–336
  • Shay J. W., Wright W. E., Werbin H. Biochim. Biophys. Acta 1991; 1072: 1–7
  • Yonish-Rouach E., Resnitzki D., Lotem J., Sachs L., Kimchil A., Oren M. Nature 1991; 352: 345–347
  • Gregory C. D., Dive C., Henderson S., Smith C. A., Williams G. T., Gordon J., Rickinson A. B. Nature 1991; 349: 612–614
  • Henderson S., Rowe M., Gregory C., Croom-Carter D., Wang F., Longnecker R., Kieff E., Rickinson A. Cell 1991; 65: 1107–1115
  • Strasser A., Harris A. W., Cory S. Cell 1991; 67: 889–899
  • Sentman C. L., Shutter J. R., Hockenbery D., Kanagawa O., Korsmeier S. G. Cell 1991; 67: 879–888
  • Bettuzzi S., Troiano L., Davalli P., Tropea F., Ingletti M. C., Grassilli E., Monti D., Corti A., Franceschi C. Biochem. Biophys. Res. Commun. 1991; 175: 810–815
  • Grassilli E., Bettuzzi S., Monti D., Ingletti M. C., Franceschi C., Corti A. Biochem. Biophys. Res. Commun. 1991; 180: 59–63
  • Grassilli E., Bettuzzi S., Troiano L., Ingletti M. C., Monti D., Corti A., Franceschi C. Ann. N.Y. Acad. Sci. 1992; 663: 471–474
  • Grassilli E., Carcereri de Prati A., Monti D., Troiano L., Menegazzi M., Barbieri D., Franceschi C., Suzuki H. Biochem. Biophys. Res. Commun. 1992; 188: 1261–1266
  • Sikora E., Grassilli E., Bellesia E., Troiano L., Franceschi C. Biochem. Biophys. Res. Commun. 1993; 192: 386–391
  • Sikora E., Grassilli E., Radziszewska E., Bellesia E., Barbieri D., Franceschi C. Biochem. Biophys. Res. Commun. 1993; 197: 709–715
  • Murasko D. M., Weiner P., Kaye D. Clin. Exp. Immunol. 1987; 70: 440–448
  • Cristofalo V. J., Pignolo R. J. Physiol. Rev. 1993; 73: 617–638
  • Snapper C. M., Mond J. J. Immunol. Today 1993; 14: 15–17
  • Sutton B. J., Gould H. J. Nature 1993; 366: 421–428
  • Defrance T., Carayon P., Billian G., Guillemot J.-C., Minty A., Caput D., Ferrara P. J. Exp. Med. 1994; 179: 135–143
  • Gillis S., Kozak R., Durante M., Weksler M. J. Clin. Invest. 1981; 67: 937–942
  • Cossarizza A., Monti D., Cantini M., Paganelli R., Montagnani G., Cadossi R., Bersani F., Franceschi C. FEBS Lett. 1989; 248: 141–144
  • Fagiolo U., Cossarizza A., Scala E., Fanales-Belasio E., Ortolani C., Cozzi E., Monti D., Franceschi C., Paganelli R. Eur. J. Immunol. 1993; 23: 2375–2378
  • Franceschi C., Cossarizza A., Ortolani C., Monti D., Ottaviani E. Adv. Neuroimmunol. 1991; 1: 99–113
  • Franceschi C., Cossarizza A., Monti D., Ottaviani E. Eur. J. Immunol. 1991; 21: 489–493
  • Ottaviani E., Cossarizza A., Ortolani C., Monti D., Franceschi C. Proc. Royal Soc. London Series B 1991; 245: 215–218
  • Franceschi C., Ottaviani E. J. Immunol. Res. 1992; 4: 53–55
  • Ottaviani E., Caselgrandi E., Petraglia F., Franceschi C. Gen. Compar. Endocrinol. 1992; 87: 354–360
  • Ottaviani E., Franchini A., Cossarizza A., Franceschi C. Neuropeptides 1992; 23: 215–219
  • Ottaviani E., Caselgrandi E., Franchini A., Franceschi C. Biochem. Biophys. Res. Commun. 1993; 193: 446–452
  • Ottaviani E., Franchini A., Franceschi C. Biochem. Biophys. Res. Commun. 1993; 195: 984–988
  • Ottaviani E., Franceschi C. Trends Compar. Biochem. Physiol. 1993; 1: 109–117
  • Genedani S., Bernardi M., Fontanili P., Ottaviani E., Franceschi C. Compar. Biochem. Physiol. B. 1994; 107C: 79–81
  • Genedani S., Bernardi M., Ottaviani E., Franceschi C., Leung M. L., Stefano G. B. Peptides 1994; 15: 203–206
  • Franceschi C., Licastro F., Paolucci P., Masi M., Cavicchi S., Zannotti M. J. Ment. Defic. Res. 1978; 22: 179–181
  • Franceschi C., Licastro F., Chiricolo M., Fantini M. P., Paolucci P., Fabris N., Zannotti M., Masi M. Human Genetics 1981; 2, (suppl.)
  • Franceschi C., Licastro F., Chiricolo M., Bonetti F., Zannotti M., Fabris N., Mocchegiani E., Fantini M. P., Paolucci P., Masi M. J. Immunol. 1981; 126: 2161–2164
  • Licastro F., Chiricolo M., Tabacchi P. L., Barboni F., Zannotti M., Franceschi C. Cell. Immunol. 1983; 75: 111–121
  • Chiricolo M., Minelli L., Licastro F., Tabacchi P. L., Zannotti M., Franceschi C. Gerontology 1984; 30: 145–152
  • Franceschi C., Chiricolo M., Licastro F., Zannotti M., Masi M., Mocchegiani E., Fabris N. J. Ment. Defic. Res. 1988; 32: 169–181
  • Cossarizza A., Monti D., Montagnani G., Dagna-Bricarelli F., Forabosco A., Franceschi C. Thymus 1989; 14: 163–170
  • Franceschi C., Monti D., Cossarizza A., Tomasi A., Sola F., Zannotti M. Adv. Exp. Med. Biol. 1990; 264: 499–502
  • Cossarizza A., Monti D., Dagna-Bricarelli F., Montagnani G., Franceschi C. Immunol. Lett. 1990; 24: 137–140
  • Cossarizza A., Monti D., Montagnani G., Ortolani C., Masi M., Zannotti M., Franceschi C. Am. J. Med. Genet. 1990; 7: 213–218, (suppl.)
  • Scarfí M. R., Cossarizza A., Monti D., Bersani F., Zannotti M., Lioi M. B., Franceschi C. Mutat. Res. 1990; 237: 217–222
  • Licastro F., Chiricolo M., Mocchegiani E., Fabris N., Cossarizza A., Masi M., Arena G., Zannotti M., Monti D., Beltrandi E., Mancini R., Casadei-Maldini M., Franceschi C. J. Immunol. Res. 1990; 2: 95–100
  • Cossarizza A., Monti D., Bersani F., Scarfi M. R., Zannotti M., Cadossi R., Franceschi C. Aging Clin. Exp. Res. 1991; 3: 241–246
  • Cossarizza A., Ortolani C., Forti E., Montagnani G., Paganelli R., Zannotti M., Marini M., Monti D., Franceschi C. Blood 1991; 77: 1263–1270
  • Levy S. M., Herberman R. B., Lee J., Whiteside T., Beadle M., Heiden L., Simons A. Nat. Immun. Cell Growth Reg. 1991; 10: 289–307

Reprints and Corporate Permissions

Please note: Selecting permissions does not provide access to the full text of the article, please see our help page How do I view content?

To request a reprint or corporate permissions for this article, please click on the relevant link below:

Academic Permissions

Please note: Selecting permissions does not provide access to the full text of the article, please see our help page How do I view content?

Obtain permissions instantly via Rightslink by clicking on the button below:

If you are unable to obtain permissions via Rightslink, please complete and submit this Permissions form. For more information, please visit our Permissions help page.